و در همین حال تقاضای جمعی از پزشکان عمومی شاغل در دانشگاه‌های علوم پزشکی که طی نامه‌های جداگانه‌ای به رئیس‌جمهوری و رئیس مجلس شورای اسلامی با گلایه از بی‌توجهی به وضعیت معیشتی پزشکان کارمند دولت، خواستار پیگیری مطالبات خود از آنها شده‌بودند همچنان بی‌پاسخ مانده است.
در این نامه که نزدیک به 3 ماه از ارسال آن می‌گذرد وتاکنون هیچ پاسخی به آن ارائه نشده، با اشاره به اینکه سامانه بهداشتی درمانی ایران برمبنای فعالیت پزشکان عمومی شاغل در مراکز بهداشتی درمانی و خانه‌های بهداشت استوار شده که در اقصی نقاط محروم کشور و با بدترین شرایط زندگی در خدمت مردم هستند، آمده است: «انصاف نیست که پزشکان عمومی با داشتن بیشترین مدرک تحصیلی و بعد از 7 سال زحمت فراوان، دارای کمترین دریافتی درمیان مشاغل بهداشتی درمانی باشند، به‌طوری که در حال حاضر سختی شرایط کار، فوق العاده جذب و سایر مزایای این قشر کمتر از سایر مشاغل کادر بهداشت محیط و بهورزان و پرستاران است.»
امضا‌کنندگان این نامه، حکم کارگزینی یک متخصص داخلی و یک پزشک عمومی شاغل در یک بیمارستان دولتی، با جمع حقوق و فوق العاده دریافتی به ترتیب 488850 و457417 تومان و نیز حکم کارگزینی 2 همکار بهورز سیکل و کارشناس بهداشت محیط با جمع دریافتی به ترتیب 457400 و553460 تومان را به نامه خود پیوست کرده و پرسیده‌اند: «آیا این عدالت است که فردی باداشتن مدرک دکترا حتی حقوق برابر با سایر همکاران لیسانس و حتی دیپلم را نداشته باشد؛ درصورتی که مسئولیت اصلی در سامانه درمانی بر عهده پزشک بوده و سایرین با دستورات تجویز شده پزشک به بیماران ارائه خدمات می‌نمایند و در تمام موارد پاسخگویی به مراجع قضائی و اجرایی برعهده پزشک است؟»خواسته‌های پزشکان عمومی از رئیس‌جمهوری درخصوص احقاق حقوق واقعی شان و در نتیجه ارتقای کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی به مردم محروم در اقصی نقاط کشور به این شرح اعلام شده است:
- تعیین حداقل حقوقی مناسب با مدرک تحصیلی برای پزشکان عمومی
- تعیین سختی شرایط محیط کار و فوق العاده جذب و فوق العاده شغل مناسب برای پزشکان عمومی
- اعمال حق محرومیت از مطب به‌عنوان کسورات بازنشستگی با توجه به این که اکثر پزشکان عمومی در بخش خصوصی فعالیت ندارند و به نوعی به صورت کامل وابسته به سامانه دولتی هستند
- برقراری مزایای هم ترازی هیات علمی برای پزشکان عمومی شاغل در شبکه‌های بهداشتی درمانی.
با توجه به این که کلیه پزشکان در آموزش مفاهیم سلامتی برای کادر مراکز، بهورزان و عموم اقشار جامعه نقش به سزایی دارند. (در حال حاضر پزشکان شاغل در آموزش و پرورش از این مزایا برخوردار هستند ولی پزشکان عمومی شاغل در سامانه بهداشتی درمانی کشور از این مزایا بی‌بهره‌اند.)
جایگاه پزشکان عمومی مشخص نیست
رئیس انجمن پزشکان عمومی ایران در گفت‌وگو با همشهری، با بیان اینکه پزشک عمومی قلب نظام سلامت کشور است اما متأسفانه نظام سلامت کشور در بخش درمان، بیمار است و قبل از هر چیز باید به خوددرمانی بپردازد، می‌گوید: مشکل کمبود دستمزد پزشکان عمومی که در برخی از بیمارستان‌های دانشگاهی دولتی کمتر از حقوق دریافتی بهورزان، کارشناسان بهداشت محیط و حتی شاغلین رسته خدمات نیز کمتر است و این امر شدیدا نیازمند بازنگری وزارت بهداشت و درمان و همچنین سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور است.
دکتر حسن هویدا می‌افزاید: باید از برنامه‌ریزان کشور سؤال کرد که چرا آن درصد ناچیزی از پزشکان که وضعیت مالی خوبی برخوردارند را به کل جامعه پزشکی تعمیم می‌دهند؟
وی با تأکید بر اینکه درحال حاضر سه چهارم جامعه پزشکی کشور را پزشکان عمومی تشکیل می‌دهند که با درآمدهای بسیار تأسف‌بار زندگی می‌کنند و به‌رغم دستور کتبی وزیر بهداشت مبنی بر افزایش حقوق پزشکان عمومی هنوز هم کاری صورت نگرفته است، اضافه می‌کند: متأسفانه پزشکان عمومی دارای مشکلات عدیده‌ای هستند اما عمده‌ترین این مشکلات، مشخص نبودن جایگاه و منزلت پزشکان عمومی در نظام سلامت کشور است؛ چراکه در نظام سلامت باید تعریف شود چه انتظاری از پزشک عمومی وجود دارد که در سامانه سلامت این جایگاه به خوبی تبیین نشده و بسیاری از پزشکان ما در ناامیدی و بی‌کاری به سر برده و درصد بسیاری از آنها در مشاغلی خارج از تخصص و تحصیلات خود مشغولند.
رجوع به متخصص بیشتر است!
دکتر هویدا با بیان اینکه متأسفانه پزشکانی که بعد از 7 سال تحصیل در طرح نیروی انسانی پزشکی و در روستاها شرکت می‌کنند، زیر150 هزار تومان حقوق دریافت می‌کنند و در نظام استخدام دولتی این رقم به 250 هزار تومان می‌رسد، می‌گوید: تعرفه مطب‌ها در بخش خصوصی هم بسیار پایین است و اکثر پزشکان ما از ویزیت بیماران درآمدی برای معیشت در حد معمول کسب نمی‌کنند و از این روبه‌روش‌های کسب درآمد دیگر در مطب‌ها رو می‌آورند.
دکتر هویدا تأکید می‌کند: متأسفانه بر اساس فرهنگ غلطی که بر کشور حاکم شده است امروزه رجوع به پزشکان متخصص بیش از پزشکان عمومی است و بر اساس تحقیقات انجام شده در وزارت بهداشت، در سال گذشته به ازای هر پزشک متخصص 10 مراجعه‌کننده و به ازای هر پزشک عمومی 6 نفر مراجعه‌کننده وجود داشته که در هیچ کجای دنیا این نسبت به این شکل نیست و این نشان از بیمار بودن ساختار نظام سلامت دارد.
رئیس انجمن پزشکان عمومی تأکید می‌کند: اگر پزشک عمومی را در مرحله اتمام دوره عمومی، پزشک تلقی نکنیم و پزشک را صرفا متخصص بدانیم، این تعریف غلط، ما را به جایی خواهد رساند که در کشور، همه پزشکان اقدام به گرفتن تخصص کنند و این نشان دهنده نبود سطح‌بندی درست در نظام سلامت کشور است. وی می‌افزاید: اینکه چه تعداد پزشک عمومی و متخصص در کشور وجود داشته باشد، باید بر اساس نیاز اجتماعی، بازار کار و تحول علم باشد و این3مقوله نسبت نیروهای تخصصی یا عمومی را تعیین می‌کند.
وی درخصوص مشکلات آموزشی پزشکان عمومی نیز معتقد است: متأسفانه امروز پزشکان عمومی همه آموزش‌های لازم را می‌بینند اما درصد کمی از آنها را می‌توانند عملی کنند چرا که آموزش‌های ما مبتنی بر نیازهای جامعه و سیمای سلامت کشور نیست و لذا بایستی با برنامه‌ریزی راهبردی و طولانی مدت، چشم‌انداز و رسالت نظام سلامت را محقق کرد.
حلقه مفقوده کارشناسی
گفته‌های رئیس انجمن پزشکان عمومی درحالی است که نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز چندی پیش به باشگاه خبرنگاران جوان گفت: فقط 5درصد جامعه پزشکی درآمد خوبی دارند و بقیه آنها از درآمد کافی و مناسبی برخوردار نیستند و رضایت لازم را از شرایط موجود ندارند.
دکتر محسنی با بیان این مطلب، افزود: پزشکان عمومی یکی از علمی‌ترین و نخبه‌ترین افراد جامعه هستند که نقش مهمی در کاهش مرگ و میر افراد، پیشگیری و درمان بیماری‌ها به عهده دارند.وی افزود: بعد از لایحه رویکرد عدالت خواهانه دولت که برای کاهش سطح حداکثر و حداقل میزان حقوق دریافتی کارکنان دولت بود و پزشکان عمومی را شامل نمی‌شد اعتراض‌هایی از سوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس برای مرتفع کردن این معضل به مسئولان ارائه شد.
محسنی تأکید کرد: از جمعیت 95 هزار نفری پزشکان کشور 70 هزار نفر آنها پزشک عمومی هستند، با توجه به طولانی بودن دوران تحصیل، شرایط سخت و منحصربه فرد تحصیل در این رشته، 2 سال طرح خدمات اجباری، قرار داشتن در معرض خطر ابتلا به انواع بیماری‌های عفونی و مهلک و... پزشکان عمومی از حقوق پایینی برخوردارند و برخلاف دیگر صنوف هیچ گاه مجال خواستار توجه ویژه مسئولان در این زمینه نشده‌اند.
به گفته نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، در تصمیم‌گیری‌هایی که برای نظام سلامت می‌شود، متأسفانه از کارشناسان و بحث‌های کارشناسی استفاده نمی‌شود و اعتراضاتی که به آنها می‌شود فقط در حد پیگیری بررسی می‌شود.
